Inleiding
Het aantal jongeren en jongvolwassenen met mentale problemen is de laatste jaren flink toegenomen. Steeds meer jongeren ervaren een gevoel van eenzaamheid. Bijna de helft van de jongeren is vaak gestrest en vindt het ook lastig om hier mee om te gaan. Daarnaast ervaart een derde van de jongeren prestatiedruk door school, ouders of vrienden. Het aantal jongeren dat een enkele keer tot heel vaak serieus nadenkt om een einde aan het leven te maken is één op de vijf. Deze mentale gezondheidsproblemen onder jongeren nemen toe naarmate ze ouder worden. Dit alles leidt niet alleen tot problemen met school, studie of werk, maar ook tot een grote druk op de eerstelijnszorg en gespecialiseerde GGZ, met wachtlijsten als gevolg. Preventie is dus van groot belang.
Ambitie
Voorkomen dat jongeren en jongvolwassenen een beroep moeten doen op de geestelijke gezondheidszorg door het verbeteren van hun mentale gezondheid en veerkracht. Dit betekent dat zowel jongeren als hun directe omgeving (ouders, naasten) zich bewust zijn van wat het inhoudt om mentaal gezond en veerkrachtig te zijn, Jongeren en jongvolwassenen beschikken over de vaardigheden om hun mentale gezondheid en veerkracht in stand te houden en te verbeteren. Zij leren hun mentale gezondheid(sproblemen) bespreekbaar te maken en te erkennen als iets wat veel leeftijdsgenoten ervaren. Ook weten zij waar ze terecht kunnen met vragen bij - beginnende - mentale problemen en/of suïcidegedachten, en ook voor laagdrempelige ondersteuning.
Dit leidt ertoe dat jongeren en jongvolwassenen met een ondersteuningsbehoefte of zorgvraag eerder in beeld komen bij professionals en waar nodig tijdig de juiste hulp krijgen; bij voorkeur in het sociaal domein. Verergering van problemen en een beroep op de specialistische GGZ wordt daarmee zo mogelijk voorkomen.
Tegelijkertijd vraagt dit om het versterken van het bestaande preventieve aanbod en het verbeteren van de regionale samenhang in de aangeboden preventieve interventies voor jongeren en jongvolwassen. Net als een goede samenwerking tussen sociaal domein, eerstelijnszorg en de GGZ om de specialistische zorg toegankelijk te houden voor de psychische kwetsbare jongeren en jongvolwassenen die deze zorg echt nodig hebben.
Regionale integrale aanpak mentale gezondheid jeugd op het VO & Regionaal aanbod collectief preventieprogramma
In de regioplannen IZA WB zijn binnen de actielijn Mentale gezondheid 3 programma's uitgezet die bijdragen aan het realiseren van deze ambitie:
- Het inrichten van een regionaal netwerk gericht op suïcidepreventie & mentale gezondheid volgens de effectieve community-aanpak van de (EAAD); focus jongeren & jongvolwassenen.
- Het implementeren van een integrale aanpak mentale gezondheid jeugd op alle VO-scholen in West-Brabant.
- Het ontwikkelen van een regionaal collectief preventieprogramma dat meerjarig inzetbaar is in alle West-Brabantse gemeenten.
Deze opdracht betreft de programma's 2 en 3. In de uitvoering van deze opdracht is zorgvuldige afstemming met de trekkers van programma 1 én de transformatieplannen rondom de Mentale Gezondheidsnetwerken vereist om overlap in werkzaamheden of het dubbel bevragen van samenwerkingspartners te voorkomen.
Deelopdracht A: Integrale aanpak mentale gezondheid jeugd op het VO
Het structureel en duurzaam bevorderen van de mentale gezondheid van leerlingen vraagt meer dan de eenmalige inzet van een preventieve groepsinterventie. Het vraagt om een samenhangende aanpak die zich naast educatie van leerlingen richt op deskundigheidsbevordering van docenten, heldere samenwerkingsafspraken tussen school en ondersteuningsprofessionals binnen en buiten de school, betrokkenheid van ouders, inbedding in het schoolbeleid etc.
Samen met onder meer het jongerenwerk, de GGZ, en andere maatschappelijke partners dient er op alle scholen een laagdrempelige preventieve ondersteuningsstructuur te worden ingericht. Gezamenlijke organisatie en financiering met het onderwijs is het uitgangspunt. De regionale implementatie moet er voor zorgen dat het aanbod toegankelijk is voor alle jongeren op het voortgezet onderwijs ongeacht de gemeente waar zij wonen of naar school gaan.
In een aantal gemeenten is de afgelopen jaren al op diverse scholen gewerkt aan het ontwikkelen van een dergelijke integrale preventieve aanpak. Denk onder meer aan de GGZ-steunpunten, Gezien Gehoord gesteund (3G), de Gezonde Schoolaanpak Vignet Welbevinden en Young Minds Matter. Bij de uitvoering van deze opdracht worden de ervaringen en kennis die daarin al zijn opgedaan mee genomen.
Wat ga je doen?
De projectleider onderzoekt de mogelijkheid tot het ontwikkelen van een integrale preventieve aanpak Mentale gezondheid jeugd op het VO. Een aanpak die kan worden geïmplementeerd in de hele regio. Hiervoor worden de volgende stappen gezet:
- Het inzichtelijk maken van de belangrijkste stakeholders op regionaal en lokaal niveau.
- Onderzoeken hoe de doelgroep jongeren bij de ontwikkeling betrokken kan worden.
- Het inventariseren van de al bestaande integrale aanpakken mentale gezondheid op scholen binnen en buiten de regio en samen met de betrokkenen de werkzame en breed overdraagbare elementen vaststellen en beschrijven.
- Het in beeld brengen van de behoeften, mogelijkheden en uitdagingen van deze stakeholders wat betreft het regionaal uitrollen van een integrale aanpak, de samenwerking en monitoring.
- In nauwe afstemming met het onderwijs en andere stakeholders schrijven van een plan voor de integrale aanpak mentale gezondheid die op alle scholen kan worden uitgerold. Onderdeel van dit plan is een businesscase waarin wordt gemonitord welk effect de te nemen interventies hebben op de instroom bij bijvoorbeeld de huisarts en de GGZ;
- Het implementeren van dit plan van aanpak.
Beoogde resultaten
Een plan van aanpak met daarin:
- De werkzame elementen van een integrale preventieve aanpak om de mentale gezondheid van leerlingen binnen alle VO-scholen in WB te bevorderen.
- De daarvoor benodigde uitvoeringspartners en disciplines inclusief beoogde rol, taken en ureninzet.
- Een stappenplan/fasering en bijbehorende tijdplanning voor de regionale implementatie (niet alle scholen zullen tegelijk van start kunnen gaan).
- Het totale kostenplaatje inclusief de bijdrage van de samenwerkingspartners in de zin van financiën of inzet personeel.
Binnen dit plan van aanpak moeten meerdere scenario's mb.t de genoemde punten worden uitgewerkt. In ieder geval 1 scenario waarbij er geen extra middelen beschikbaar komen vanuit het IZA en 1 scenario waarbij er wel extra middelen beschikbaar zijn.
Deelopdracht B: Regionaal aanbod collectief preventieprogramma
Er zijn momenteel in de West-Brabantse gemeenten veel op zichzelf staande en vaak eenmalige preventieve activiteiten voor verschillende doelgroepen. Een samenhangend en effectief preventieaanbod - online en fysiek - voor jong tot oud kan de zelfredzaamheid van inwoners op het gebied van mentale gezondheid bevorderen en bijdragen aan een lagere instroom in de GGZ. Als alle West-Brabantse gemeenten bovendien hetzelfde samenhangende preventiepakket mentale gezondheid aanbieden, maakt het niet uit waar je woont, werkt of naar school gaat.
Wat ga je doen?
De projectleider stelt een advies op voor een samenhangend en levensloopbestendig preventieprogramma dat in iedere gemeente kan worden aangeboden. Het programma bestaat uit kansrijke en erkende effectieve interventies. Daarbij is er aandacht voor groepen met een verhoogd risico op of aanwezigheid van lichte mentale problemen. Het programma dient levensloopbestendig te zijn opgezet, dat wil zeggen dat er in principe voor iedere leeftijdscategorie een passend aanbod is. Eventueel kan in 1e instantie de focus liggen op jongeren en jongvolwassen.
Op basis van het advies stelt de projectleider een plan op voor de regionale uitrol van het preventieprogramma.
Hiervoor worden in ieder geval de volgende stappen gezet:
- Een overzicht van de belangrijkste preventie aanbieders en stakeholders op regionaal en lokaal niveau.
- Een overzicht van het huidige preventieaanbod in gemeenten.
- Een ijking van het huidige aanbod door deze langs de meetlat leggen van landelijk aanbevolen erkende interventies zoals opgenomen in de databanken en/of overzichten van kennisinstituten, zoals het RIVM, Trimbos, Movisie, NJI, NCJ, NPO en Pharos. Het streven is om binnen het programma in ieder geval in te zetten op interventies met impact. Dit laat uiteraard nog steeds ruimte voor andere beloftevolle initiatieven binnen gemeenten.
- Samen met de stakeholders de behoeften, mogelijkheden en 'witte vlekken' in beeld brengen voor het op te stellen preventieprogramma, evenals de vereiste randvoorwaarden voor de regionale uitrol. Aandachtspunten hierbij: het borgen van de aansluiting bij de behoeften van de verschillende doelgroepen. En daarnaast ook voor de wijze waarop het aanbod - digitaal - inzichtelijk kan worden gemaakt, waarbij toekomstige digitale mogelijkheden worden meegenomen;
- Het schrijven van een plan van aanpak om vanuit een gezamenlijke behoefte te komen tot regionale implementatie van het voorgestelde preventieprogramma;
Beoogde resultaten
- Een advies voor een samenhangend en levensloopbestendig collectief preventieprogramma mentale gezond (online en fysiek).
- Een plan voor de regionale implementatie van dit programma met daarin in ieder geval:
- De beoogde uitvoeringspartners inclusief beoogde rol, taken en ureninzet.
- Stappenplan/tijdsfasering voor de regionale implementatie; niet alle gemeenten zullen tegelijk van start kunnen gaan.
- Het totale kostenplaatje inclusief de bijdrage van de samenwerkingspartners in de zin van financiën of inzet personeel.
Binnen dit plan van aanpak moeten meerdere scenario's mb.t de genoemde punten worden uitgewerkt. In ieder geval 1 scenario waarbij er geen extra middelen beschikbaar komen vanuit het IZA en 1 scenario waarbij er wel extra middelen beschikbaar zijn.
Wanneer?
Met het oog op de voortgang willen we de eindresultaten van deze twee deelopdrachten uiterlijk 31 oktober 2025 opgeleverd hebben; eerder mag uiteraard ook.
In verband met de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is het voor deze opdracht niet mogelijk om als zzp'er te factureren. Matchd biedt diverse soorten dienstverbanden aan. We gaan hierover graag met je in gesprek om samen te kijken welk dienstverband het beste aansluit bij jouw wensen en situatie. Neem gerust contact met ons op voor meer informatie en een toelichting op de mogelijkheden.
8 maanden | 24-28 uur per week | 0,67-0,78 fte
- Een afgeronde opleiding op minimaal HBO/WO niveau.;
- Recente ervaring in projectleiding bij voorkeur binnen het sociale domein, onderwijs of de (jeugd)gezondheidszorg;
- Recente GGZ ervaring;
- Ervaring met werken binnen een (politiek bestuurlijke/gemeentelijke) organisatie;
- In de afgelopen 5 jaar, 5 jaar ervaring als beleidsmedewerker binnen een gemeentelijke organisatie;
- In de afgelopen 5 jaar ervaring als projectleider bij voorkeur in het Sociaal Domein, onderwijs of de (jeugd)gezondheidszorg met 3 of meer succesvol afgeronde trajecten;
- Recente ervaring in contact met scholen;
- Recente kennis van mentale gezondheid en preventie.